TAGBILARAN CITY, Bohol, Oct 12 (PIA) –Bisan pa man sa gikamolo nga magbugtaw sa mga bansaybansay aron hitsasan sa katakus ang mga kalungsuran ug kabaranggayan sa kapasidad sa pagdumala sa mas daku nga pundo nga ilang mahuptan sukad ipaambit sa nasudnong kagamhanan ang mga gahum niini, makaayo pa gihapon ang dala sa Mandanas Ruling.
Kini maoy gipadayan sa Department of Interior and Local Government (DILG) dinhi sa Bohol pinaagi ni Provincial Director Jerome Gonzales, sa iyang pagpatin-aw sa epekto sa Mandanas Ruling didto sa Kapihan sa PIA.
And Mandanas Ruling maoy bag-o nga hubad sa gimandu sa Local Government Code (RA 7160) nga, dala sa pagpakanaug sa mga responsibilidad sa nasudnong kagamhanan ngadto sa mga kalungsuran ug kabaranggayan, makabahin usab ang mga local nga kagamhanan sa mga buhis nga makolekta sa nasudnong kagamhanan.
Matud sa RA 7160, ang mga local nga kagamhanan makadawat og makiangayon nga bahin sa mga buhis nga makolekta sa nasudnong kagamhanan, subay sa matang sa kagamhanan, kadak-on sa ilang lugar ug kadaghanon sa katawhan nga giserbisyohan.
Ang buhis nga makolekta sa kagamhanan ug nahimong bahin sa mga LGUs gikuha sa 40% sa mga buhis nga nakolekta sa Bureau of Internal Revenue.
Kini karon maoy gireklamo nila ni Kongresista Herminaldo Mandanas ug Enrique Garcia Jr., sa ika 15 nga Kongreso, kay matud nila, kinahanglang mahiapil sa bahin usab kadtong mga nakolekta sa Bureau of Customs isip buhis alang sa mga imported nga mga patigayon nga mosulod sa nasud.
Niini, ang Supreme Court (SC) midason sa iyang hukom niadtong 2018 nga sakto silang Mandanas-Garcia, ug angay nga makabahin usab ang mga LGUS sa kita sa Bureau of Customs.
Niini, gikan sa Internal Revenue Allotment nga katumbas sa 40% sa nasudnong kita, mapun-an pa kini og mga 27.61% nga gikan sa customs duties ug revenues.
Apan, matud ni PD Gonzales, ang nagkadaku nga IRA sa mga kalungsuran ug kabarangayan, nagkalapad usab ang ilang responsibilidad.
Lakip sa mga responsibilidad sa nasudnng agamhanan nga gipakanaug na s amga LGUs mao ang gimbuhaton alang sa kasanihan, (health), panguna (agriculture), kalikopan (environment and natural resources), social services, ug obras publikas nga gipundohan sa local na kagamhanan.
Apan niini, kuyog usab ang pagsunod sa mga proseso sa paggasto sa kwarta sa goberno, pagpalapad sa ilang mga serbisyo ug pagseguro nga ang tanang proseso, subay sa balaod.
Subayon pa gihapon ang mga lagda sa pagpatuman sa mga proyekto ug imprastraktura sa goberno, sama sa husto nga pagsubasta sa mga proyekto, pagpadayag sa mga detalye niini diha sa Full Disclosure Policy Boards ug sa mga prominente nga lugar sa lungsod ug barangay, ug ang pagsubay sa mga balaod sa auditing, pahinumdom ni Gonzales.
Ug alang sa mas dayag pa nga magpadagan sa napalada pa nga serbisyo, magpahimutang ang mga local nga kagamhanan og nga focal person alang sa Hotline 8888.
Inay moadto pa sa sanudong hotline, magmugna na ang LGU og ingon niining posisyon aron mas dali ang pagsubay sa kahiwi-an sa mga nangatungdanan. (rahc/PIA-7/Bhol)
